گزنفون (Xenophon ; زنفون یا زنفان) فیلسوف ، مورخ ، و سرباز یونانی است که در سال ۴۳۰ قبل از میلاد در آتن به دنیا آمد . دوران زندگی او حدودا بین سال های ۴۳۰ تا ۳۴۵ پیش از میلاد بوده است .
گزنفون از شاگردان سقراط بود و بعدها به خدمت پروخنوس درآمده به عنوان سپاهی اجیر در لشکرکشی کوروش کوچک علیه برادرش اردشیر دوم شرکت کرد . پس از مرگ کوروش ، سپاهیان یونانی ، گزنفون را به رهبری و قیادت خود برگزیدند . او توانست بازماندهٔ سپاه یونان را از طریق ماد و آسیای صغیر به یونان بازگرداند .
پس از بازگشت ، سربازان یونانی ابتدا چند مدتی در تراکیه ساکن شدند و سپس به خدمت اسپارتیان درآمدند و در جنگ برای آزادسازی یونانیان آناتولی از حکومت پارسیان شرکت کردند .